NHẬP TRƯỜNG ( BÀI VIẾT CỦA MỘT CỰU SV HÀNG HẢI DO LƯU SƯU TẦM)

Hôm qua nghe tin bạn học In-Hố người Lào đã chết. Giật mình nhớ lại thời sinh viên xưa. Loáng một cái mà đã gần ba chục năm rồi. Thằng lớn nhà tôi mới vào học năm thứ nhất . Nghe tôi hay nhai lại điệp khúc ngày xưa  tao đi học, nó cười rũ ra : "ngày xưa của ba khác bây giờ lắm". Khác qué gì nhỉ ?

Đậu đỗ. Hồi đó đỗ đại học thì oai như Tổng Cóc. Trường cấp 3 ở tỉnh giỏi lắm mới đỗ được một hai người, ối trường 2-3 năm liền chả đỗ mống nào. Trường chuyên, trường ở thành phố nhớn cũng chỉ đậu đỗ được chục mống là cao. Thằng nhà tôi buông một câu : "Thời ba học dốt nhỉ ! Trường ĐH kinh tế bây giờ mỗi năm có hơn 1 vạn sinh viên vào học đấy".  Thằng này láo, "ba vạn chín nghìn" thì có. Đại học thời chúng tao tuyển người khác bây giờ, một trường Đại học cho cả  Đông dương năm 84 chỉ tuyển có 170 sinh viên mà thôi. Bách khoa năm ấy cũng chỉ có non 500.

Đầu tháng 7, tí tởn cầm tờ giấy triệu tập lên xã trình báo. Tay thư ký ủy ban đang ỡm ờ với chị văn thư trong thấy mình, mặt liền chuyển sang khó đăm đăm. Chắc hắn nghĩ : con vịt béo đây rồi. Mày có trốn được ông không. Khoản này, khoản nọ, khoản kia, muốn đi khỏi quê phải nộp đủ 1 tạ rưỡi thóc nhé ! 

Qua được cửa xã, có giấy cho đi học trên tay thì phải lên huyện cắt hộ khẩu. Đạp xe từ nhà lúc 6h, vượt 23 cây số tới huyện đường tầm 9 giờ. Đang phơi phới vì vui và vì thấy cô công an có vẻ tươi cười thì nỗi lo ập đến. Mình có nguy cơ không được đi học vì  không có giấy chứng nhận của huyện đội. Làm sao mà mình biết trên đời có loại giấy này. Vừa tốt nghiệp phổ thông xong có thấy ai gọi đi bộ đội bao giờ đâu, chiến tranh biên giới với Tàu thì  cũng đã nguội rối, lệnh tổng động viên hết lâu rồi cơ mà. Lý luận với chú đại úy thế nhưng biết thế là bậy, nói thế không được, phải về xã xác nhận. Lóc cóc đạp xe về. May quá, xã đội trưởng là người cùng xóm. Ký cái roạt. Xong. Lên huyện thêm 2 lần nữa. Cuối cùng cũng xong. Thế là hanh thông rồi. Làm xong thủ tục thấy mình đã lớn thêm một tẹo. Hôm trước khi lên đường, cô chú họ hàng và xóm giềng đến chơi giúi cho mấy tờ "Cụ mượt" để thằng cháu đi học. Có mấy bộ quần áo mới, lại thêm tiền rủng rỉnh. Sướng gớm ! ngày mai lên đường nhập trường thôi.

Ở nhà nhé, tao đi học đây < ảnh có tính minh họa>

Nhập trường. 15 tháng 8 thì nhập trường. Địa điểm đón tiếp là dãy nhà gạch lợp tôn xi-măng. Mười mấy bàn san sát. Bàn thì nhận giấy nhập học. Bàn thì nộp giấy cắt lương thực, bàn nhận phòng, chỗ cân đo sức khỏe...nhộn nhạo cả lên. Xem ra ối đứa "béo" như mình. Có 2 đứa 38 kg, mình 39kg thế là hơn được một tý. Thằng nhóc nhà mình mới có cấp 2 mà đã cao nhổng, 50 kg rồi.  Sinh viên xưa còi nhỉ.

  Nộp tờ phiếu báo điểm vào bàn tiếp nhận rồi tự nhiên thấy ngẩn ngơ. Tờ giấy này cả tháng đã được nâng niu, mở ra ngắm vuốt, bây giờ tự nhiên mang nộp mất tiêu. Ngu quá tại sao mình không đi chụp ra 1 bản nhỉ. Mà nghĩ lại cũng không ngu lắm, thời đó khu mình ở chưa có máy phô-tô-cóp-py. Thành thử bây giờ khoe với con, ngày xưa tao thi đại học 3 môn được 24 điểm rưỡi, thiếu tí ti là được đi học ở nước ngoài, mà không có bằng chứng nên bọn nó nhìn mình có vẻ nghi nghi. Làm thủ tục xong, 170 đứa được phân vào năm "B" khác nhau mỗi B tổ chức như một đại đội ấy mà. Mình ở B2 có khoảng 40 chục đứa, là B duy nhất có con gái. Bọn con trai B khác nhìn có vẻ thèm lắm. B trưởng là một anh bộ đội xuất ngũ. So với bọn vừa rời ghế nhà trường thì bố này có vẻ từng trải lắm. Trong B này cũng có mấy tay trông già già, chẳng biết có phải từ bộ đội ra không mà cũng thấy mặc quần áo xanh của lính. Mình ngờ ngợ hỏi, thì bọn thành phố cười phá lên "bộ đội chợ Sắt đấy". Thì ra ở chợ Sắt - một chợ trời ở Hải phòng thuộc loại lớn nhất miền Bắc thời ấy, bộ quần áo lính này bán đầy. Mốt sinh viên đực thời đấy là quần hải quân xanh tím than, quần gabadin bộ đội dép nhựa trắng có quai hậu gọi là "móng trắng", tông Lào, tông chim xanh, mũ dạ Tá . Sinh viên mặc thế là đỉnh rồi, nếu ai có đồng hồ Pôn-Giốt Liên xô hay Ét-Ka mặt đỏ thì hẳn khối em ngắm nghía. Con gái mặc gì thì mình cũng chả nhớ, nhưng nhớ chắc chắn là không em nào dám lộ, dám khoe hàng. Sinh viên gái thời ấy có vẻ thiệt nhỉ. 

SC